این علامت ها باعث تشدید ام اس می گردد
به گزارش وبلاگ جعبه، تهران (پانا) - هرچند دلیل یک ریلپس واقعی یا عود کاذب ممکن است همواره هم به سادگی قابل تشخیص نباشد؛ اما برای هر دو حالت، عوامل مشترکی وجود دارد که در این مطلب به آن ها اشاره می کنیم و نکاتی برای پیشگیری از آن ها به شما ارائه می دهیم.
به گزارش فرتاک نیوز، به نقل از تبیان، بیشتر افرادی که با ام اس زندگی می نمایند در ابتدا ام اس عودنماینده - بهبود یابنده (relapsing-remitting MS) در آن ها تشخیص داده شده، یعنی وقفه هایی بین حمله ها (relapses) وجود دارد که به آن remission می گویند. حملات ام اس دوره هایی از علائم حاد هستند.
وقتی یک علامت نورولوژیکی (عصبی) تازه در ام اس ایجاد می گردد، علامتی که به عفونتی مربوط نیست و بیشتر از 24 ساعت طول می کشد، یک ریلپس یا حمله ام اس محسوب می گردد.
ریلپس ها در اثر التهاب در سیستم عصبی مرکزی ایجاد می شوند و زمانی که التهاب می خوابد، شدت علائم فروکش می نمایند (remission). اما هر شدت علامتی در ام اس، ریلپس یا حمله نیست. وقتی علائم قدیمی دوباره ظاهر می شوند اما در عرض 24 ساعت ناپدید می شوند، به آن حمله کاذب یا عود کاذب (pseudorelapse) می گویند.
هرچند علت یک ریلپس واقعی یا عود کاذب ممکن است همواره هم به سادگی قابل تشخیص نباشد؛ اما برای هر دو حالت، عوامل مشترکی وجود دارد که در این مطلب به آن ها اشاره می کنیم و نکاتی برای پیشگیری از آن ها به شما ارائه می دهیم.
استرس بر تمام بیماری ها اثر می گذارد، ازجمله ام اس
هیچ بیماری وجود ندارد که از استرس تأثیر منفی نگیرد و طبق شواهد علمی، استرس علائم بیماری ام اس را نیز تشدید می نماید. استرس در ام اس می تواند با حمله های این بیماری مرتبط باشد. دانشمندان دریافته اند ریلپس های ام اس و استرس می توانند یک رابطهٔ دوسویه باشند؛ یعنی استرس می تواند موجب یک ریلپس و ریلپس ام اس هم می تواند باعث استرس گردد.
همهٔ علائم ام اس احتیاج به درمان ندارند. گزگز، خستگی و مه مغزی معمولاً بعد از حذف علت یا رفع عفونت، خودشان رفع می شوند، اما علائم شدیدتر ام اس که بر توانایی عملکرد نرمال فرد اثر می گذارند، مانند ضعف شدید، عدم تعادل یا از دست رفتن بینایی، نشان می دهند که یک ریلپس اتفاق افتاده و پزشک برای مدت کوتاهی استروئید تجویز می نماید تا مدت و شدت عود کاهش بیابد
مطالعات نتیجه گرفته اند استرس انباشته شده یا وجود ماجراهای زیاد استرس برانگیز، نسبت به تنها یک حادثهٔ استرس برانگیز، ریسک ریلپس ام اس را بالا می رود. در ضمنً استرس مزمنی که بیشتر از 24 ساعت طول می کشد، نسبت به یک استرس حاد، اثر بزرگ تری بر ام اس دارد.
برای کنترل استرس راه های گوناگونی وجود دارد، اما به طورکلی اگر سعی کنید زندگی برایتان کمتر استرس برانگیز گردد بهتر است، مثلاً یاد بگیرید به چیزهایی که وقت و انرژی شان را ندارید نه بگویید و هر وقت لازم بود از دیگران یاری بخواهید و یا مسئولیت هایتان را کمتر کنید. انجام منظم تمرینات ریلکسیشن مانند تنفس عمیق، مدیتیشن و یوگا نیز مفیدند.
پیشگیری از حملات ام اس، تنها علت محکم و قانع نماینده برای کاهش استرس در زندگی نیست: استرس می تواند اثرات مخربی بر سلامت روان بگذارد. داشتن یک بیماری مزمن مانند ام اس می تواند هر جنبه ای از زندگی را استرس برانگیزتر کند و همین احتمال افسردگی را بیشتر می نماید.
کمبود خواب می تواند علائم ام اس را بدتر کند
وقتی ام اس دارید، به مقدار و به خوبی خوابیدن می تواند چالش برانگیز باشد. درد، بی قراری پاها، علائم ادراری و تنظیم نشدن دمای بدن تنها برخی از دلایلی هستند که می توانند جلوی یک خواب راحت شبانه را بگیرند.
البته هیچ کس دوست ندارد کمبود خواب داشته باشد اما برای کسانی که ام اس دارند، این مسئلهٔ بزرگ تری است. بیشتر افرادی که ام اس دارند، ذخیرهٔ انرژی شان کم است و کمبود خواب می تواند علائمشان را تشدید کند.
مطالعه ای در سال 2018 دریافته بین اختلال و کمبود خواب و نقص عملکرد ادراکی در ام اس، ارتباط قابل توجهی وجود دارد. عملنمودهای ادراکی مانند سرعت پردازش و مقدار دقت و توجه در بیماران ام اسی که کمبود خواب داشتند دچار اختلال شده بود. سایر پیامدهای کمبود خواب شامل افزایش درد، اضطراب، خستگی و مسائل تعادلی می گردد.
در برخی موارد، مسائل خواب برای افرادی که ام اس دارند می تواند ناشی از یک اختلال خواب باشد، مانند آپنه انسدادی خواب.
کسانی که ام اس دارند بیشتر در معرض بی خوابی، تنفس ناقص در خواب، نارکولپسی (حمله خواب) و اختلال رفتاری خواب REM (حرکت سریع چشم) هستند. اگر تردید دارید دچار یک اختلال خواب هستید، تشخیص و درمان آن می تواند به کاهش احتمال ریلپس ام اس یاری کند.
تغییراتی در سبک زندگی مانند هر شب سر ساعت تعیین به رختخواب رفتن و از خواب بیدار شدن، کمتر مایعات نوشیدن پیش از زمان خواب می تواند خوابتان را بهبود بخشد؛ اما اگر مشکل خوابتان همچنان ادامه پیدا کرد، به پزشکتان بگویید تا با هم راه های بهتری برای بهبود خوابتان پیدا کنید.
عفونت های معمولی می توانند سبب عود کاذب شده و منجر به ریلپس شوند
عفونت ها می توانند علائم ام اس را شعله ور نمایند، خصوصاً اگر این عفونت ها با تب همراه باشند. عفونت های مجاری ادراری، علت های شایع هستند زیرا برخی از افرادی که ام اس دارند، عملکرد مثانه شان کاهش می یابد. اما هر نوع عفونتی که سیستم ایمنی را ضعیف نماید، مانند سرماخوردگی یا آنفلوانزا می تواند باعث شعله ور شدن علائم ام اس گردد.
ازنظر تکنیکی، یک ریپلس واقعی ام اس شامل هر علامت عصبی تازه یا تشدیدشده ای می گردد که با عفونت، تب و یا دیگر استرس هایی که بیشتر از 24 ساعت طول می کشند نیست. یعنی تشدید علائم ام اس در اثر عفونت مجاری ادراری یا دیگر عفونت ها در واقع می تواند فقط یک عود یا حمله کاذب باشد.
اما عفونت ها با ریلپس ها نیز مرتبط اند. برخی از پژوهش ها نشان می دهند تقریباً در 30 درصد از افرادی که ام اس دارند، بعد از عفونت سیستم تنفسی فوقانی، ریلپس رخ می دهد.
برای یاری به پیشگیری از چنین عفونت ها و ریلپس های متعاقب آن توصیه می گردد افرادی که ام اس دارند حتماً واکسن آنفلوانزا و دیگر واکسن ها را طبق دستورالعمل های استاندارد واکسیناسیون دریافت نمایند. این دستورالعمل شامل واکسن کووید - 19 و بوستر آن نیز می گردد.
گرمای تابستان یکی از علت های شایع حملات کاذب ام اس است
بالا رفتن دمای بدن یکی از علت های معمول حملات کاذب ام اس است. در گذشته، تست وان آب داغ یکی از راه های تشخیص ام اس بود که پزشکان از آن استفاده می کردند. فردی که مشکوک به ام اس بود وارد وان آب داغ می شد، اگر علائم عصبی فرد بدتر می شد، تشخیص ام اس داده می شد.
عموماً گرما باعث ظاهر شدن یا تشدید علائم ام اس در قسمت هایی می گردد که قبلاً تحت تأثیر ریلپس های ام اس قرار گرفته اند. بنابراین اگر مثلاً فرد دو سال قبل به مدت دو هفته دچار بی حسی سمت چپ بدن بوده است، حتی اگر از آن حمله بهبود یافته باشد، درصورتی که در یک روز گرم تابستانی به مدت طولانی بیرون بوده باشد، ممکن است سمت چپ بدنش آغاز به بی حس شدن کند.
البته دمای بدن لازم نیست خیلی بالا برود؛ تنها نیم درجه بالا رفتن دمای بدن هم می تواند سبب عود علائم قبلی ام اس گردد. تشدید موقتی عملنمودهای عصبی در ام اس در اثر افزایش دمای مرکزی بدن معمولاً پدیدهٔ اتوف نامیده می گردد (Uhthoffs phenomenon). علائم ناشی از پدیدهٔ اتوف بعد از مدت کوتاهی استراحت، حذف عواملی که بدن را گرم می نمایند و یا استفاده از روش هایی برای خنک کردن بدن رفع می شوند.
چه زمانی علائم ام اس احتیاج به درمان دارند؟
همهٔ علائم ام اس احتیاج به درمان ندارند. گزگز، خستگی و مه مغزی معمولاً بعد از حذف علت یا رفع عفونت، خودشان رفع می شوند، اما علائم شدیدتر ام اس که بر توانایی عملکرد نرمال فرد اثر می گذارند، مانند ضعف شدید، عدم تعادل یا از دست رفتن بینایی، نشان می دهند که یک ریلپس اتفاق افتاده و پزشک برای مدت کوتاهی استروئید تجویز می نماید تا مدت و شدت عود کاهش بیابد.
یادتان باشد همهٔ علائم ناشی از ام اس نیستند، پس اگر علائمی دارید که به هر علتی نگرانتان نموده اند، جهت آنالیز به پزشک مراجعه کنید تا هم علت تشخیص داده گردد و هم قدم بعدی تان را بدانید.
منبع: خبرگزاری پانا