مغلطه فرضیه نامحتمل (Far-Fetched Hypothesis) ، مغلطه به زبان آدمیزاد (119) - وبلاگ جعبه

به گزارش وبلاگ جعبه، تعریف: مغلطه فرضیه نامحتمل موقعی پیش می آید که شخصی که برای توضیح مساله ای، فرضیه ای عجیب (نامحتمل) را به عنوان جواب مطرح کند، بدون این که قبلش جواب های منطقی تر را بررسی کرده باشد.

معادل انگلیسی: Far-Fetched Hypothesis

مثال 1:

ست: کلید من تو جیب کت تو چی کار می کنه؟

ترنس: به خدا نمی دونم. ولی یه فرضیه دارم. دیشب یه اسب تک شاخ داشت توی محله یورتمه می رفت. لپرکان های محله از این مهمون ناخونده مزاحم خوششون نیومد، برای همین پری ها رو فرستادن تا اسب تک شاخ رو فراری بدن. پری ها کلید تو رو برداشتن و انداختن رو کله اسب تک شاخ. اون هم ترسید و برگشت به همون جا که ازش اومده بود. بعدش پری ها کلید تو رو برگردوندن، ولی به اشتباه انداختنش توی جیب کت من.

توضیح: برای فرضیه سازی بی شمار احتمال وجود دارد، ولی تعداد احتمال هایی که از لحاظ منطقی ممکن هستند به مراتب کمتر است. نادیده دریافت احتمال های ممکن (از لحاظ منطقی) نشانه ای از تفکر مغلطه آمیز است. در این مثال، فرضیه منطقی تر این است که ترنس دارد دروغ می گوید. با در نظر داشتن این پیش فرض می توان عمیق تر درباره موضوع فکر کرد. حقیقت جایی بین دروغ گفتن ترنس و فرضیه دخالت موجودات خیالی نهفته است.

مثال 2:

رنگین کمان نماینده بیعتی ویژه یا وعده محافظت در برابر سیلی دیگر در مقیاس جهانی ست. شاید نوح اولین کسی باشد که رنگین کمان را در آسمان دید (سفر پیدایش - 17 - 9:8) برای این که از تابش نور خورشید روی قطرات درشت باران رنگین کمان پدید آید، هوا باید شدیداً ابری باشد. پیش از سیل، به احتمال زیاد هوا خوب بود.

(Donald B. DeYoung, Weather and The Bible, Grand Rapids, Eerdmans, 1992, pp. 112,113).

توضیح: مثال بالا تلاش یکی از معتقدان نظریه آفرینش گرایی زمین جوان (Young Earth Creationism) برای به تصویر کشیدن کتاب سفر پیدایش به عنوان حقیقتی تفسیرناپذیر و تاریخی است. ولی خب این مغلطه توضیحی کسل کننده دارد: کتاب سفر پیدایش کتاب علمی نیست؛ قرار نیست به عنوان متنی تاریخی با معنی تحت اللفظی خوانده شود.

استثنا: اگر توضیحات منطقی تر و پیش پاافتاده تر قابل رد کردن باشند، می توان به فرضیات عجیب تر روی آورد و بررسی شان کرد.

منابع:

Dennett, D. C. (2006). Breaking the Spell: Religion as a Natural Phenomenon. Penguin.

ترجمه ای از:

Logically Fallacious